„Młode pokolenie chce pamiętać, chce poznać historię, chce wiedzieć, co to walka o wolność” – mówił ks. płk Zenon Surma. Mszą św. w bydgoskim kościele garnizonowym 28 lutego rozpoczęto obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W modlitwie pod przewodnictwem dziekana Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych uczestniczyli przedstawiciele władz różnych szczebli, parlamentarzyści, radni, kombatanci oraz rodziny bohaterów tamtych wydarzeń. – Żołnierze Wyklęci, słowa wyklęte, proces wychowania wyklęty, groby wyklęte. I tak moglibyśmy wyliczać historię wyklętą. A to tylko byli ludzie Niezłomni. Młodzi, starsi, kobiety, mężczyźni, a może i dzieci jeszcze rokiem urodzenia, bo siłą charakteru i uczucia dojrzali – mówił ks. płk Zenon Surma.
Kapłan podkreślił, że wiele osób zaczęło pytać, szukać, wyobrażać sobie tamtych ludzi i czasy, ich życie, decyzje, charaktery, uczucia. – Młode pokolenie chce pamiętać, chce poznać historię, chce wiedzieć co to znaczy bohater, walka o wolność. Chce wiedzieć co to znaczy być dumnym z Polski. Bo bez tej części serca życie staje się karłowate – dodał.
Podczas Mszy św. nastąpiło odsłonięcie i poświęcenie pamiątkowej tablicy. Poświęcony został również kamień węgielny pod budowę pomnika „Żołnierzy Wyklętych”. Pragnieniem pomysłodawców jest to, aby stanął on na Skwerze im. ppor. Leszka Białego przy ul. ks. Markwarta. To miejsce symboliczne, ponieważ vis-à-vis znajduje się budynek, w którym w 1945 r. była pierwsza siedziba Urzędu Bezpieczeństwa w Bydgoszczy.
Wojewoda kujawsko-pomorski Mikołaj Bogdanowicz odczytał list, który napisał do organizatorów i uczestników obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Prezydent RP Andrzej Duda. „Heroiczna walka Żołnierzy Wyklętych była kolejnym aktem w dziejowym dramacie zmagań o wolną Polskę. Wobec braku realnych szans powodzenia i nadziei na zmianę położenia politycznego kraju jej dramatyzm przypomina sytuację znaną z historii powstańców styczniowych. Zarazem zaś niezłomna postawa tych ostatnich obrońców suwerennej Rzeczypospolitej jednoznacznie wskazuje na najważniejsze dla naszego narodu wartości, które my, Polacy, cenimy wyżej niż własne życie: wolność i honor, solidarność z bliźnimi i poświęcenie dla sprawy narodowej (…)” – napisał Andrzej Duda.
Data obchodów dnia pamięci nie jest przypadkowa. 1 marca 1951 roku w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej. Zajęcie terenów ojczyzny przez Armię Czerwoną i włączenie połowy jej terytorium do ZSRS sprawiło, że dziesiątki tysięcy żołnierzy nie złożyło broni. Powojenna konspiracja niepodległościowa była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy.
Obchody zaplanowano również 1 marca na cmentarzu przy ul. Kcyńskiej, w kwaterze Żołnierzy Wyklętych oraz w Kujawsko-Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim, organizując I Bydgoski Test Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych. Jego pomysłodawcą i realizatorem było Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Delegatura w Bydgoszczy.
