W 99. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości w Solcu Kujawskim odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika ku czci żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.
W sposób szczególny upamiętnia on osoby, które pełniły najważniejsze funkcje w jego strukturach na Pomorzu. Na pomniku znalazła się również część nazwisk żołnierzy oddziału partyzanckiego „Świerki II” por. Alojzego Bruskiego. Oddział zbrojny działał w Puszczy Bydgoskiej w 1945 roku. W rejonie Solca Kujawskiego przeprowadził dwie potyczki z żołnierzami sowieckimi, którzy grabili miejscową ludność.
Niestety grupa została dość szybko rozbita przez polski i radziecki aparat bezpieczeństwa, a wielu jej żołnierzy stanęło przed ludowym wymiarem sprawiedliwości. Dowódca por. Alojzy Bruski ps. „Grab” został stracony we Wronkach 17 września 1946 roku. Na karę śmierci skazano również: ppor. Zbigniewa Smoleńskiego „Żurawia”, Antoniego Barbórkę ps. „Rogacz”, Jerzego Barbórkę ps. „Błyskawica”, Józefa Kocieniewskiego ps. „Sęp”, Jana Mondrzejewskiego ps. „Blady”. Czterem ostatnim karę śmierci zamieniono na długoletnie więzienie. Ponadto w walce z siłami bezpieczeństwa zginęło trzech innych partyzantów.
Pozostali żołnierze oddziału „Graba” przez wiele lat po wojnie byli represjonowani, zamykani w więzieniach, inwigilowani lub za cenę wolności zmuszani do współpracy i donoszenia na kolegów z konspiracji.
Fundatorem pomnika jest Zarząd Okręgu Bydgoszcz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. – Jestem dumny, że coś pozostanie po tych chłopakach, po nas – podkreślił prezes Zarządu Okręgu Bydgoszcz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Alojzy Gładykowski.
Uroczystościom, których centrum stanowiła Msza Święta, przewodniczył biskup ordynariusz Jan Tyrawa. – Takie spotkania, jak to dzisiejsze, mają służyć budowaniu zbiorowej tożsamości przez kolejne pokolenia – powiedział w rozmowie pasterz diecezji. – Przez to wydarzenie chcemy uczcić żołnierzy z oddziału „Świerki II”. Jednym z nich był właśnie mjr Alojzy Gładykowski. Dla przyszłych pokoleń pomnik ten niech będzie trwałą lekcją patriotyzmu – zakończył ks. Andrzej Stachowicz, proboszcz parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Solcu Kujawskim, na terenie której stanął pomnik.
Został on wykonany w brązie przez artystę rzeźbiarza Zbigniewa Mikielewicza z Ciechocina według projektu Marka Małeckiego.
Tekst: Marcin Jarzembowski
