Wśród ważnych zadań, za które odpowiada Biskup diecezjalny, a które mają na celu zabezpieczenie dobra wspólnego wiernych, w szczególności zaś ochronę dzieci i młodzieży, znajduje się danie właściwej odpowiedzi na przypadki ewentualnych nadużyć seksualnych wobec osób małoletnich, popełnionych przez duchownych w jego diecezji. Tego rodzaju stanowisko zobowiązuje do ustanowienia należytych procedur postępowania, by objąć opieką ofiary takich nadużyć, jak również by formować wspólnotę kościelną w celu ochrony niepełnoletnich”.

16 maja 2011 r. Kongregacja Nauki Wiary opublikowała „Okólnik do Konferencji Episkopatów w sprawie opracowania «Wytycznych» dotyczących sposobów postępowania w przypadku nadużyć seksualnych popełnionych przez duchownych wobec osób niepełnoletnich”. Dokument zobowiązywał Episkopaty całego świata do przygotowania odpowiednich norm reagowania w sprawie przestępstw przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu popełnionych przez duchownych wobec osób małoletnich. Konferencja Episkopatu Polski uczyniła to już wcześniej, wydając stosowne normy dnia 20 czerwca 2009 r., jednakże po otrzymaniu okólnika Stolicy Apostolskiej nastąpiła konieczność ich uzupełnienia. Na Zebraniu Plenarnym KEP w dniu 14 marca 2012 r. została przyjęta nowa wersja dokumentu pod nazwą: Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia. Z kolei na Zebraniu Plenarnym w dniach 8-9 października 2013 r. księża biskupi przyjęli trzy aneksy do Wytycznych, które określają precyzyjne reguły postępowania w kwestii pomocy ofiarom, dochodzenia wobec kapłanów oskarżanych o najcięższe przestępstwa oraz zasady formacji przyszłych kapłanów w zakresie dojrzałości seksualnej oraz profilaktyki wobec zjawiska wykorzystywania małoletnich. Przyjęto także nowy dokument pt. Prewencja nadużyć seksualnych wobec dzieci i młodzieży i osób niepełnosprawnych w pracy duszpasterskiej i wychowawczej Kościoła w Polsce. Po upływie kilku miesięcy Stolica Apostolska zgłosiła swoje uwagi i uzupełnienia, które wprowadzone zostały na Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski dnia 11 czerwca 2014 r. Dokumenty te następnie zostały ponownie przekazane do Watykanu, a po ich przejrzeniu i zaakceptowaniu zaczęły obowiązywać od października 2014 r. Tekst Wytycznych został po raz pierwszy znowelizowany na mocy uchwały Konferencji Episkopatu Polski z dnia 6 czerwca 2017 r. w związku ze zmianami w polskim kodeksie karnym, które weszły w życie dnia 13 lipca 2017 r. Kolejna zmiana została zatwierdzona uchwałą KEP z dnia 16 października 2019 r. po promulgowaniu przez papieża Franciszka motu proprio „Vos estis lux mundi”.

W dokumencie nt. Prewencji opisano zakres kompetencji Koordynatora Episkopatu ds. ochrony dzieci i młodzieży. Biskupi zgromadzeni w Wieliczce dnia 22 czerwca 2013 r. mianowali nim jezuitę o. Adama Żaka. Utworzone zostało także Centrum Ochrony Dziecka działające przy Akademii Ignatianum w Krakowie (http://cod.ignatianum.edu.pl/), którego zadaniem jest opracowywanie programów prewencji, szkolenia wolontariuszy i specjalistów w walce z wykorzystaniem seksualnym małoletnich, a także przyczynianie się do tworzenia bezpiecznych środowisk dla dzieci i młodzieży we wszystkich dziedzinach pracy duszpasterskiej, formacyjnej i wychowawczej Kościoła w Polsce.

W poszczególnych diecezjach zostali mianowani delegaci ds. ochrony dzieci i młodzieży. Ich zadaniem jest prowadzenie komisji stałej lub powołanej ad hoc do prowadzenia dochodzenia wstępnego przewidzianego normami Stolicy Apostolskiej i Wytycznymi Konferencji Episkopatu Polski. W diecezji bydgoskiej rolę tę pełni ks. Mateusz Nowak, Oficjał Sądu Biskupiego.

Delegat Biskupa ds. ochrony dzieci i młodzieży w diecezji bydgoskiej:

Ks. Mateusz Nowak
ul. Świętej Trójcy 26
85-224 Bydgoszcz
tel. kontaktowy: 882 847 975
e-mail: delegat@diecezja.bydgoszcz.pl

28 września 2019 r. podczas spotkania duchowieństwa diecezji bydgoskiej, na którym obecny był o. Adam Żak SJ, Koordynator Konferencji Episkopatu Polski ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, ks. Biskup Jan Tyrawa zatwierdził Zasady ochrony osób małoletnich i bezradnych w diecezji bydgoskiej. Dokument jest owocem współpracy Zespołu ds. Prewencji diecezji bydgoskiej z Zespołem ds. Prewencji archidiecezji gnieźnieńskiej i zawiera podstawowe informacje na temat przepisów prawa kanonicznego dotyczących przestępstw przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu oraz polskiego prawa karnego, procedury postępowania w przypadkach podejrzenia o popełnienie przestępstwa, a także zasady organizacji bezpiecznej opieki oraz wypoczynku dzieci i młodzieży.

Rys historyczny powstania Zasad

Dekret ks. Biskupa Jana Tyrawy

ZASADY OCHRONY OSÓB MAŁOLETNICH I BEZRADNYCH W DIECEZJIBYDGOSKIEJ

Deklaracja respektowania Zasad – wzór ogólny

WYTYCZNE KEP PO NOWELIZACJI 08.10.2019

W diecezji bydgoskiej posługuje także Duszpasterz ds. pomocy ofiarom wykorzystania seksualnego, ich rodzinom i wspólnotom kościelnym:

Ks. Szymon Gołota
ul. Głucha 15
85-404 Bydgoszcz
tel. 695-866-701
e-mail: shimon.golota@gmail.com

1. LIST PASTERSKI PAPIEŻA BENEDYKTA XVI DO KATOLIKÓW W IRLANDII

2. SACRAMENTORUM SANCTITATIS TUTELA 2010

3. NORMY DE GRAVIORIBUS DELICTIS

4. LIST OKÓLNY DO KONFERENCJI EPISKOPATÓW 16 MAJA 2011

5. PREWENCJA KEP

6. WYTYCZNE KEP PO NOWELIZACJI 08.10.2019

7. HOMILIA PAPIEŻA FRANCISZKA 7 LIPCA 2014

8. LIST PAPIEŻA FRANCISZKA DO BISKUPÓW CHILE 8KWIETNIA 2018

9. LIST PAPIEŻA FRANCISZKA DO WIERNYCH W CHILE 31 MAJA2018

10. LIST PAPIEŻA FRANCISZKA DO LUDU BOŻEGO 20 SIERPNIA2018

11. PRZEMÓWIENIE PAPIEŻA FRANCISZKA DO KURII RZYMSKIEJ NA BOŻE NARODZENIE 2018

12. STANOWISKO BISKUPÓW POLSKICH 19 LISTOPADA 2018 R.

13. PRZEMÓWIENIE FRANCISZKA NA ZAKOŃCZENIE SZCZYTU O OCHRONIE MAŁOLETNICH W KOŚCIELE 24 LUTEGO 2019

14. BENEDYKT XVI – KOŚCIÓŁ A SKANDAL WYKORZYSTYWANIA SEKSUALNEGO 11 KWIETNIA 2019

15. SŁOWO BISKUPÓW POLSKICH DO WIERNYCH 22 MAJA 2019

16. MOTU PROPRIO VOS ESTIS LUX MUNDI 2023

17. VADEMECUM KONGREGACJI NAUKI WIARY W PRZYPADKACH NADUŻYĆ SEKSUALNYCH POPEŁNIANYCH PRZEZ DUCHOWNYCH WOBEC MAŁOLETNICH