07.06.2025
„Muzyka liturgiczna od wieków niesie nadzieję, bo jest modlitwą, którą się śpiewa” – powiedziała dr hab. Anna Szarapka, wicedyrektor Studium Organistowskiego Diecezji Bydgoskiej, które świętowało 25-lecie swego istnienia.
Msza św. w Katedrze św. Marcina i Mikołaja, poświęcenie oraz obrzęd wybudzenia organów w Domu Polskim, koncert oraz wykład jubileuszowy, wypełniły niecodzienne świętowanie. – Muzyka i śpiew są językiem, w którym człowiek potrafi wyrazić swoje uczucia i emocje. Jak twierdzą uczestnicy studium, z talentem, miłością do muzyki trzeba się urodzić, a potem tylko trzeba to rozwinąć, ćwicząc – mówił 7 czerwca podczas homilii, bp Krzysztof Włodarczyk.
Rzeczywisty powrót do pięknego i pełnego ducha śpiewu kościelnego – jak zauważył biskup bydgoski – jest przede wszystkim wspomagany przez organy. – To przecież ten instrument najpełniej oddaje całe wnętrze człowieka – powiedział bp Krzysztof Włodarczyk, cytując papieża Piusa XI. „Niech w Kościele jedynie takie rozbrzmiewają melodie, które uzmysławiają majestat i tchną świętością obrzędów; pod tym bowiem warunkiem odrodzi się sztuka tych, którzy budują organy, i tych, którzy ich używają, ku walnemu pożytkowi świętej liturgii”.
Na jubileusz 25-lecia przybyło wielu zaproszonych gości. Był to czas nie tylko wspomnień, ale kultury na najwyższym poziomie. „Organy, instrumencie święty, zanieście nasz śpiew i nasze błaganie przed tron Maryi, Matki Jezusa” – mówił podczas obrzędu wybudzenia, biskup. W ten sposób sala audytoryjna Domu Polskiego, siedziby Studium Organistowskiego Diecezji Bydgoskiej, stała się jedyną przestrzenią koncertową – poza Filharmonią Pomorską oraz Akademią Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy – wyposażoną w piszczałkowe organy.
To instrument translokowany ze Szwajcarii z 1964 roku, jaki posiada 11 głosów. Wybudowała go firma Walker z Ludwigsburga. Organy spełniają funkcję edukacyjną w studium, a także koncertową. Prace naprawcze, montażowe, intonacyjne i strojeniowe wykonał Zakład Organmistrzowski „Ars Organum” Adam Olejnik z Głogusza. Organmistrz podziękował biskupowi i dyrektorowi studium – ks. Łukaszowi Kucharskiemu – za współpracę, która jest owocem dialogu, jak i wrażliwości na piękno muzyki.
Stąd kolejną część stanowił koncert pt. „In Iesu spes mea – W Jezusie nadzieja moja”. Przy instrumencie organowym zasiedli Paweł Pawłowicz i Michał Wachowiak, zaś partię solową wykonała na początku Maria Mateja. Goście mogli także wysłuchać siedmiu pieśni zaczerpniętych z tradycyjnego kościelnego śpiewnika Jana Siedleckiego. Ze względu na pierwszą sobotę miesiąca, muzycy uczcili Niepokalane Serce Maryi. Opracowania pieśni na trzy głosy z organami dokonał dr hab., prof. Akademii Muzycznej, Marcin Kopczyński. Redakcji i edycji nut podjął się dr hab. Benedykt Odya, prof. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Kompozycje wykonała schola studium pod dyrekcją ks. Łukasza Kucharskiego.
„Składam wielkie gratulacje diecezji z okazji tych 25 lat prowadzenia edukacji organistów. Wiem, jaki wysiłek trzeba włożyć, by zorganizować studium, wspomagać organistów w parafiach, jak i dobrostan organów” – podkreśliła dr hab. Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa. Profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie wygłosiła wykład „Organy – technika i piękno w służbie Bogu i ludziom. – Wielu badaczy organów jako przedmiotu, określało go różnymi sformułowaniami – na przykład „sumą rzemiosł różnych”. W tym bardzo ciekawym instrumencie, łączą się umiejętności wielu osób – powiedziała dr hab. Trzaskalik-Wyrwa, dyrektor Diecezjalnego Studium Muzyki Kościelnej w Siedlcach.
Każdy ze świętujących otrzymał jubileuszową monografię, prezentującą historię 25-lecia istnienia Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Bydgoszczy i niedawno powstałej Szkoły Kantora, a także organizowanego we współpracy z Centrum Formacji Liturgicznej kursu dla psałterzystów. „Historia studium pisana jest modlitwą i zaangażowaniem osób – pierwszego dyrektora księdza Janusza Tuska, pedagogów i słuchaczy studium, od 2022 roku dyrektora i przewodniczącego Komisji ds. Muzyki i Śpiewu Kościelnego – ks. Łukasza Kucharskiego, a od 2023 roku we współpracy wicedyrektor dr hab. Anną Szarapką”.
Dokładnie 18 czerwca 1999 r. metropolita gnieźnieński, abp. Henryk Muszyński, specjalnym dekretem powołał Studium Organistowskie w Bydgoszczy, w celu zaspokojenia potrzeb Kościoła w zakresie muzyki kościelnej na terenie miasta i najbliższych okolic. Jego dyrektorem mianował ks. Janusza Tuska, który podczas jubileuszu otrzymał w darze wdzięczności statuetkę-witraż z wizerunkiem św. Cecylii. Zarówno ona, jak i św. Jan Chrzciciel patronują instytucji. Wśród dat należy także wymienić 3 lipca 2000 r., kiedy abp erygował Studium Organistowskie Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Bydgoszczy. Od 25 marca 2004 roku działa ono w strukturach nowej diecezji. – W pełnej miłości relacji z Bogiem człowiek pragnie śpiewać pięknie i mądrze, wychwalać Boga głosem oraz talentem, którym obdarzył go Stwórca – powiedział dyrektor, ks. Łukasz Kucharski, nazywając ostatnich 25 lat czasem pracy nad uchwyceniem piękna muzyki, radości i zmagań, ćwiczeń, egzaminów, realizacji pasji, nieustannego kształcenia i co najważniejsze – wewnętrznego dojrzewania, wzrastania ku Bogu i Jego chwale.
Jak podsumowała dr hab. Anna Szarapka, „niełatwo sprostać bogactwu muzyki kościelnej. Niełatwo wciąż na nowo podejmować jej dziedzictwo tak, by nie tylko wydobyć jej piękno, ale ukazywać prawdę o Bogu miłosiernym”. – Bardzo mi zależy na pięknie muzyki kościelnej, liturgicznej, jej rozwoju. Można to osiągnąć tylko dzięki świadomości ludzi, tworzeniu środowiska osób rozmiłowanych w muzyce i rozumiejących jej rolę w liturgii – dodała wicedyrektor Studium Organistowskiego Diecezji Bydgoskiej, związana z nim od momentu inauguracji, czyli 8 września 2000 roku.
Nauczycielami studium są m.in. wykładowcy Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy i Państwowego Zespołu Szkół Muzycznych im. Artura Rubinsteina w Bydgoszczy.
Biuro Prasowe Diecezji Bydgoskiej
Marcin Jarzembowski
