04.11.2023
„Praźródłem kultury i jej ostatecznym wyjaśnieniem jest tylko Bóg” – mówił w Katedrze św. Marcina i Mikołaja bp Krzysztof Włodarczyk podczas inauguracji 42 Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy.
Ordynariusz diecezji wręczył Medale „Za twórczy wkład w kulturę chrześcijańską”. Laureatami statuetek zostali: prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk, który nie mógł uczestniczyć w uroczystości i dr Anna Szarapka.
Inspiracją dla organizatorów tegorocznego tygodnia stały się słowa św. Jana Pawła II: „Dramatem współczesnej kultury jest brak życia duchowego”. – Należy stwierdzić, że tworzenie kultury poprzez osiąganie pełnego rozwoju duchowego, doskonalenie samego siebie i przekształcanie świata rzeczy należy do istoty bycia człowiekiem. Nie może on bowiem powrócić do stanu natury lecz przeciwnie, winien ją humanizować, to znaczy uczłowieczać – mówił w czasie homilii bp Krzysztof Włodarczyk
W tym świetle – jak dodał – możemy dostrzec, że nic, „co dane jest nam na świecie, a nawet my sami – nie jesteśmy, skończeni, gotowi – ale w pewien sposób świat jest nam zadany i my sami jesteśmy sobie zadani, by dążyć do doskonałości”. – Gdyby bowiem świat był doskonały zbędna byłaby jego uprawa, a w konsekwencji zbędna byłaby uprawa nas samych – powiedział.
Biskup Włodarczyk zauważył, że człowiek ma w sobie nieustanne dążenie ku czemuś wyższemu. – To dążenie jest siłą i źródłem ustawicznego dynamizmu, który odróżnia człowieka od natury świata oraz umożliwia człowiekowi opanować siebie i podporządkować cały świat natury czyniąc z niego świat kultury. Również wobec świata kultury, człowiek pozostaje dalej w nieustannym dynamizmie, który pozwala mu ten świat kultury coraz bardziej udoskonalać – mówił, dodając, że w tym twórczym dynamizmie człowieka w stosunku do świata natury i kultury ucieleśnia się transcendencja człowieka. Podkreślił także, że kulturą jest to wszystko, co nosi na sobie znaki świadomej i celowej działalności człowieka.
Dalej przywołał nauczanie świętych papieży – Pawła VI i Jana Pawła II. Ten ostatni w przemówieniu do artystów w Brukseli stwierdził, że „sztuka jest językiem człowieka, tej istoty która ma zdolność zachwycania się zanim zagubi się w całym świecie rzeczy, zanim pozwoli by pochłonęły ją rozliczne działania”. Papież Polak – jak podkreślił biskup bydgoski – zauważał również, że „kultura nowożytna jest w kryzysie i nie jawi się jako zasada ożywiająca i jednocząca społeczeństwo, które ze swej strony przedstawia się jako rozproszone i niezdolne do podjęcia swego zadania, którym jest przyczynianie się do wewnętrznego wzrostu człowieka w pełni jego prawdziwego istnienia”. – Ta utrata mocy życiowych i wpływu – wyjaśniał papież – zdaje się mieć podłoże w kryzysie prawdy oraz zastępowaniu moralności obiektywnej etyką subiektywną, a wartości duchowych przez efektywność produkcji. Sytuacja ta prowadzi do tego, że człowiek zostaje pozbawiony stałych punktów odniesienia i popada w niepewność. W homilii wygłoszonej do artystów w Brukseli papież stwierdza, że kultura europejska jest „kulturą rozdartą”, że pokrywa ją „całun smutku” – mówił bp Włodarczyk.
Po Eucharystii Aleksander Grzybek odczytał Uchwałę Kapituły Medalu „Za twórczy wkład w kulturę chrześcijańską”. Laureaci zostali wyłonieni w drodze tajnego głosowania. W kategorii „twórca kultury” doceniono prof. dr. hab. Grzegorza Kucharczyka, natomiast w kategorii „organizator kultury” dr Annę Szarapkę. W kategorii „organizator kultury” kapituła przyznała również list gratulacyjny społecznik Krystynie Klateckiej, dzięki której w Bydgoszczy działa m.in. Dom Serca.
Doktor hab. Grzegorz Kucharczyk jest profesorem Polskiej Akademii Nauk i Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu oraz prorektorem Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, specjalizującym się w historii myśli politycznej XIX i XX wieku oraz historii Niemiec, autorem publikacji naukowych, a od 2016 roku gościem Tygodni Kultury Chrześcijańskich w Bydgoszczy. W 2021 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Doktor Anna Szarapka jest absolwentką teorii muzyki na Wydziale Kompozycji i Teorii Muzyki
w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy i podyplomowych studiów teorii muzyki w Akademii Muzycznej w Warszawie. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na muzyce polskiej XX i XXI wieku oraz życiu muzycznym regionu Pomorza i Kujaw. Ma w dorobku kilkadziesiąt artykułów naukowych. Poza tym jest organizatorką sympozjów popularno-naukowych adresowanych do młodzieży. Jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych. Za pracę na rzecz kultury otrzymała odznaczenie „Zasłużony Działacz Kultury”. Jej wszelkie działania związane ze sztuką i kulturą przepełnione są chrześcijańskim spojrzeniem na drugiego człowieka.
Biuro Prasowe Diecezji Bydgoskiej
Marcin Jarzembowski